Biến chủng JN.1, còn được gọi là "Pirola", là một nhánh trực tiếp của BA.2.86 với đột biến ở protein gai, cho phép nó tránh miễn dịch và lây lan nhanh chóng.

Hình ảnh minh họa biến chủng JN.1

Từ tháng 12/2023,  biến chủng JN.1 đã nhanh chóng vượt qua nhiều biến thể khác của virus Covid, trở thành biến chủng lưu hành mạnh mẽ nhất trên toàn thế giới.

Biến chủng JN.1 là gì?

biến chủng JN.1 được báo cáo lần đầu vào tháng 8/2023 và đã lan rộng sang ít nhất 43 quốc gia, theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Vào ngày 18/12, WHO xếp loại JN.1 là "biến chủng đáng quan ngại" với tốc độ lây lan nhanh chóng toàn cầu. JN.1 thuộc họ Omicron, cùng với các biến thể ưu thế khác trong năm trước và là thế hệ tiếp theo của BA.2.86.

Ghi nhận nhiều trường hợp dương tính với biến chủng JN1 ở rất nhiều quốc gia

Giáo sư William Schaffner, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại Trung tâm Y tế Đại học Vanderbilt, cho biết JN.1, mặc dù cùng nhánh với BA.2.86, vẫn có những đặc điểm riêng. BA.2.86 có 30 đột biến so với biến thể trước đó là XBB.1.5, đã chiếm ưu thế trong hầu hết năm 2023. Đây cũng là mục tiêu chính của các loại vaccine được cập nhật.

"Khi BA.2.86 xuất hiện, mọi người đều lo lắng vì nó có nhiều đột biến, có thể tránh khỏi miễn dịch từ vaccine. Tuy nhiên, nó đã không thành công trong việc gây ra một làn sóng dịch bệnh mới", giáo sư Andrew Pekosz, chuyên gia về miễn dịch học tại Trường Y tế Công cộng Johns Hopkins Bloomberg, cho biết.

Tuy nhiên, biến chủng JN.1 có thêm một đột biến ở protein gai. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh, các protein này giúp virus dính vào tế bào người và có khả năng lây nhiễm nhanh chóng trong cộng đồng.

Các triệu chứng của biến chủng JN.1?

Các triệu chứng của biến chủng JN.1 chưa được WHO đưa ra đánh giá về mức độ nghiêm trọng. Có những ý kiến khác nhau từ các nhà khoa học về vấn đề này.

Các triệu chứng của biến chủng JN.1

Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Cell vào đầu tháng 1 cho thấy JN.1 có thể tấn công các tế bào ở phần dưới của phổi, gây ra triệu chứng bệnh nặng hơn. Tuy nhiên, một số chuyên gia cho rằng JN.1 không khác biệt nhiều so với các biến thể trước đó. Theo họ, các triệu chứng của bệnh như đau họng, ngạt mũi, sổ mũi, ho, đau đầu, đau cơ, sốt, ớn lạnh, mất vị giác hoặc khứu giác, buồn nôn hoặc nôn mửa, tiêu chảy vẫn tương tự như giai đoạn trước của đại dịch.

Theo CDC, triệu chứng và mức độ nghiêm trọng của bệnh nhân thường phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe và hệ miễn dịch của từng người, chứ không chỉ do loại virus.

Khả năng lây truyền của biến chủng JN.1

Về khả năng lây truyền, các biến thể họ Omicron, bao gồm JN.1, có xu hướng lây lan dễ dàng hơn. CDC cho biết sự lan truyền liên tục của JN.1 cho thấy nó có khả năng lây truyền cao hơn và có thể trốn tránh miễn dịch tốt hơn. Tuy nhiên, vẫn cần thời gian và nghiên cứu để có được thông tin chính xác về khả năng lây truyền và đặc tính thoát miễn dịch của JN.1.

Xét nghiệm có thể phát hiện được biến chủng JN.1

Xét nghiệm có phát hiện được biến chủng JN.1 không?

Các xét nghiệm chẩn đoán Covid-19, bao gồm xét nghiệm nhanh và PCR, đều có hiệu quả trong việc phát hiện JN.1 và các biến thể khác. Tuy nhiên, các triệu chứng của Covid-19 có thể khó phân biệt với các loại virus hô hấp khác như RSV, cúm và rhinovirus. Do đó, người có triệu chứng như sốt, ho, đau họng nên hạn chế tiếp xúc với cộng đồng và tránh lây lan bệnh cho nhóm người có nguy cơ cao hơn.

Tiêm vaccin có còn hiệu quả trước biến chủng JN.1 không?

Các loại vaccine ngừa Covid-19 được cập nhật có khả năng bảo vệ chống JN.1 và các biến thể khác. Dữ liệu từ nghiên cứu phòng thí nghiệm cho thấy vaccine tạo ra phản ứng miễn dịch mạnh mẽ chống lại các biến thể liên quan như BA.2.86.

Tiêm vaccin phòng chống Covid

Cách bảo vệ bản thân khỏi biến chủng JN.1

Để bảo vệ bản thân khỏi biến chủng JN.1 và Covid-19, người ta khuyến nghị tiêm chủng đủ liều vaccine, theo dõi các triệu chứng của mình, cách ly nếu nhiễm bệnh, tránh tiếp xúc với người bệnh, đeo khẩu trang trong nơi công cộng, rửa tay thường xuyên và thông gió trong nhà ở.

Phòng Khám Đa Khoa Quốc Tế Yersin

(Theo nguồn: https://vnexpress.net/6-dieu-can-biet-ve-bien-chung-covid-jn-1-4704549.html )

Tham khảo những bài viết liên quan: 

1. Tiêm Phòng Cúm Mùa Và Những Điều Bạn Cần Biết

2. Cúm

3. Cúm Trung Đông (MERS) – Một Hiểm Họa Mới Của Nhân Loại

4. Đừng Xem Thường Bệnh Cảm Cúm

5. BMI Và Sức Khỏe

6. Vaccine Cúm Và Phản Ứng Phụ

PHÒNG KHÁM ĐA KHOA QUỐC TẾ YERSIN

• Địa chỉ: Số 10 Trương Định, P. Võ Thị Sáu, Quận 3, TP. Hồ Chí Minh
• Điện thoại: 028 39 33 6688                  Hotline: 0903.800.551
• Email: info@yersinclinic.com
• Website: www.yersinclinic.com