Viêm gan mạn tính là gì?

Viêm gan mạn tính là tình trạng tổn thương tế bào gan kéo dài trên 6 tháng, do nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó thường gặp nhất là viêm gan siêu vi B mạn tính, viêm gan siêu vi C mạn tính, bệnh gan do bia rượu và gan nhiễm mỡ.

Nhóm bệnh lý này phổ biến, hầu như không có triệu chứng gì rõ rệt, nhưng âm thầm phát triển, dẫn đến biến chứng nguy hiểm như xơ gan và ung thư gan. Do đó, cách tốt nhất để bảo vệ gan là tầm soát sớm bệnh viêm gan mạn tính, từ đó có biện pháp điều trị thích hợp. Những lý do cụ thể sau cho thấy tầm quan trọng của việc tầm soát này.

Các nguyên nhân phổ biến gây viêm gan mạn tín

Việt Nam là một trong những quốc gia có tỷ lệ viêm gan siêu vi B mạn tính cao, khoảng 10 triệu người nhiễm bệnh. Bệnh lây qua các đường: từ mẹ truyền cho con, truyền máu hay dùng chung dụng cụ dính máu người bệnh (dao cạo râu, bàn chải đánh răng, dụng cụ xăm môi hay xăm mình, kim chích...) và quan hệ tình dục không an toàn với người bệnh.

Trong khi đó, viêm gan siêu vi C mạn tính có tỷ lệ nhiễm bệnh thấp hơn, nhưng cũng có khoảng 1 – 2 triệu người mắc bệnh ở Việt Nam. Bệnh lây truyền chủ yếu qua đường máu, do đó thường gặp nhiều ở những người tiêm chích ma túy, chạy thận nhân tạo, truyền máu nhiều lần... Nguy cơ lây truyền từ mẹ sang con hay quan hệ tình dục thấp hơn nhiều so với viêm gan siêu vi B.

Bệnh gan do bia rượu là một trong những bệnh gan thường gặp nhất ở nước ta. Theo một khảo sát ở nhiều quốc gia châu Á, tỷ lệ nghiện bia rượu ở đàn ông Việt Nam cao hơn đáng kể so với các quốc gia khác. Mức độ nặng của bệnh không chỉ liên quan tới lượng bia rượu sử dụng mà còn liên quan tới độc chất kèm theo trong bia rượu kém chất lượng.
Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu là tình trạng tích tụ mỡ trong tế bào gan, với tỷ lệ bệnh dao động trong khoảng 15 - 30% dân số và có xu hướng ngày càng phổ biến. Trước đây, người ta nghĩ rằng bệnh không nguy hiểm, nhưng 10 - 20% bệnh nhân viêm gan nhiễm mỡ có thể diễn tiến đến xơ gan, ung thư gan. Gan nhiễm mỡ thường gặp ở người thừa cân béo phì, đái tháo đường, rối loạn mỡ máu, ít vận động thể lực...

Viêm gan mạn tính gây ra biến chứng nguy hiểm

Các bệnh viêm gan B, C mạn tính, bệnh gan do bia rượu và gan nhiễm mỡ thường không có triệu chứng rõ rệt, một số ít bệnh nhân cảm thấy mệt mỏi, chán ăn hay đau nhẹ vùng gan. Do đó, bệnh nhân thường không nghĩ mình có bệnh vì cảm thấy khỏe mạnh. Tuy nhiên, sau nhiều năm diễn tiến, tất cả các loại bệnh viêm gan mạn tính đều có thể dẫn đến biến chứng xơ gan hay ung thư gan. Các triệu chứng như vàng da, phù chân hay bụng có nước đều là những biểu hiện muộn khi bệnh nhân đã có xơ gan mất bù.

Hành động quan trọng nhất để bảo vệ gan là tầm soát sớm các bệnh viêm gan mạn tính. Bác sĩ sẽ chỉ định xét nghiệm máu xem có tình trạng tăng nồng độ men gan, nhiễm viêm gan siêu vi B và viêm gan siêu vi C hay không. Ngoài ra, bác sĩ còn chỉ định siêu âm bụng, Fibroscan gan để xem có gan nhiễm mỡ hay không, mức độ gan nhiễm mỡ thế nào. Fibroscan gan còn cho biết gan có bị xơ hóa, hay xơ gan chưa. Việc tầm soát này mang lại ý nghĩa lớn để bảo vệ gan nhưng chi phí lại không cao.

Các phương pháp điều trị viêm gan mạn tính

Đối với bệnh viêm gan siêu vi B mạn tính: Bệnh nhân có men gan tăng và nồng độ siêu vi trong máu cao thì cần được chỉ định dùng thuốc đặc trị ngay. Những bệnh nhân có men gan bình thường và nồng độ siêu vi thấp thì chưa cần điều trị, nhưng cần tái khám định kỳ với bác sĩ chuyên khoa gan mỗi 3 - 6 tháng để theo dõi men gan, nồng độ siêu vi và siêu âm bụng, bởi bệnh có thể âm thầm diễn tiến sang thể bệnh hoạt động.

Đối với bệnh viêm gan siêu vi C mạn tính: y học đã có thuốc uống đặc trị với tỷ lệ điều trị khỏi gần như 100% bệnh nhân, thuốc an toàn, rất ít tác dụng phụ.

Khi phát hiện bệnh gan do bia rượu hay gan nhiễm mỡ: bệnh nhân cần được theo dõi định kỳ với bác sĩ chuyên khoa gan. Biện pháp điều trị chính là hạn chế bia rượu, cữ đồ ngọt, dầu mỡ, nên tập thể dục hằng ngày, giảm cân, điều trị ổn định các bệnh đi kèm như đái tháo đường, rối loạn mỡ máu và sử dụng một số thuốc hỗ trợ gan.

Cách phòng ngừa viêm gan mạn tính

Nếu kết quả tầm soát cho thấy không có bệnh, bác sĩ sẽ tư vấn biện pháp phòng ngừa các loại bệnh viêm gan. Đặc biệt, bác sĩ sẽ tư vấn có cần phải chích ngừa viêm gan siêu vi B hay không. Chích ngừa là biện pháp hiệu quả nhất để phòng ngừa bệnh lý này.

Nếu kết quả tầm soát cho thấy có bệnh viêm gan siêu vi B hay viêm gan siêu vi C mạn tính, ngoài tư vấn về biện pháp điều trị và cách theo dõi bệnh định kỳ, bác sĩ còn tư vấn cách phòng ngừa lây nhiễm cho người thân. Cách tốt nhất là người thân của bệnh nhân nên tầm soát bệnh viêm gan và chích ngừa viêm gan siêu vi B nếu chưa có kháng thể bảo vệ.

TS.BS ĐINH THẾ TRUNG

Phòng khám Đa khoa Quốc tế Yersin

Tham khảo những bài viết liên quan: 

1. Thông Tin Hữu Ích Về Ung Thư Gan – Biểu Hiện, Nguyên Nhân Và Cách Điều Trị

2. Giải Đáp Thắc Mắc Về Bệnh Siêu Vi Viêm Gan B

3. Các Loại Thực Phẩm Tốt Cho Gan

4. Viêm Gan A Và Những Điều Cần Biết

5. Tầm Soát Ung Thư Gan - Sống Khỏe Không Âu Lo

6. Gan Nhiễm Mỡ Không Do Rượu Và Ung Thư Gan Nguyên Phát

7. Những Con Đường Ngắn Nhất Đưa Bạn Đến Với Căn Bệnh Xơ Gan Cổ Trướng

8. Siêu Âm Có Phát Hiện Được Gan Nhiễm Mỡ Không?

9. Những Ngộ Nhận Về Gan Nhiễm Mỡ

10. Béo Phì Và Gan Nhiễm Mỡ - Mối Họa Tiềm Ẩn Cho Sức Khỏe Cộng Đồng

11. Kỹ Thuật Siêu Âm Đàn Hồi Gan Là Gì? Ứng Dụng Trong Phát Hiện Sớm Bệnh Lý Gan

12. Siêu Âm Fibroscan - Phương Pháp Không Xâm Lấn, Đánh Giá Toàn Diện Sức Khỏe Của Gan

13. Ung Thư Gan – Loại Ung Thư Phổ Biến Nhất Và Thường Được Phát Hiện Ở Giai Đoạn Cuối

PHÒNG KHÁM ĐA KHOA QUỐC TẾ YERSIN

• Địa chỉ: Số 10 Trương Định, P. Võ Thị Sáu, Quận 3, TP. Hồ Chí Minh
• Điện thoại: 028 39 33 6688                  Hotline: 0903.800.551
• Email: info@yersinclinic.com
• Website: www.yersinclinic.com