Ung thư cổ tử cung không hiếm gặp. Theo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), ung thư cổ tử cung là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trong các loại ung thư. Tuy nhiên, nếu phát hiện sớm, bệnh có thể chữa khỏi với tỷ lệ lên đến gần 100%.

Gần 60 tuổi, đã tắt kinh vài năm nhưng thỉnh thoảng bác T. (Quận 3, TP.HCM) lại thấy có chút máu dính ở quần lót. Con cái lo lắng muốn dẫn mẹ đi khám nhưng bác cứ chần chừ, ngại khám, ngại tốn kém... Cho đến ngày đau bụng không chịu nổi, đi khám, bác được chẩn đoán bị ung thư cổ tử cung giai đoạn cuối. Chẳng bao lâu sau ngày nhận cái tin kinh hoàng đó, bác T. ra đi trong sự đau đớn, tiếc nuối của người thân.

Trường hợp chị Như Mai (Q. Bình Tân) thì may mắn hơn. Trong một đợt khám sức khoẻ chung với công ty, chị nhận được kết quả xét nghiệm dương tính với ung thư cổ tử cung. Bác sĩ cho biết, khả năng khỏi bệnh của chị rất cao nhờ phát hiện sớm.

Bệnh chỉ chừa… đàn ông

Có thể nói, ung thư cổ tử cung chỉ chừa mặt… đàn ông, còn tất cả phụ nữ đều có khả năng mắc căn bệnh này, chỉ là nguy cơ nhiều hơn, hay ít hơn một chút so với tình hình chung. Quan niệm “chưa sinh hoạt tình dục thì không bị ung thư cổ tử cung” cũng là một quan niệm sai lầm. Nếu chưa từng “làm chuyện ấy”, khả năng mắc căn bệnh này sẽ giảm đi đáng kể, nhưng không có nghĩa là hoàn toàn miễn nhiễm. Còn nếu đã từng có sinh hoạt vợ chồng, khả năng mắc bệnh sẽ cao hơn.

Nếu giao hợp lần đầu dưới 16 tuổi, nguy cơ mắc bệnh còn cao hơn nữa. Những yếu tố nguy cơ cao còn lại bao gồm giao hợp với nhiều người khác nhau, hoặc tình nhân có nhiều bạn tình khác; bị nhiễm trùng ở bộ phận sinh dục, như mụn cóc hoặc các bệnh truyền nhiễm qua đường tình dục khác, hoặc “đối tác” bị các bệnh vừa kể; hút thuốc lá hoặc thường xuyên hít phải khói thuốc lá của người khác.

Bệnh phổ biến là thế, nhưng điều may mắn là ung thư cổ tử cung không phải dạng bệnh mắc phải là “tiêu” ngay. Căn bệnh này có thời gian tiến triển rất dài, thường là do quá trình viêm nhiễm kéo dài, có liên quan đến nhiễm Human Papilloma virus (HPV) type 16, 18, 31, 45. Vì thế, nếu được phát hiện sớm, ung thư cổ tử cung cũng không đến nỗi đáng sợ lắm vì tổn thương chưa nhiều. Hiềm một nỗi, các dấu hiệu bệnh lại khá âm thầm, không rõ ràng nên nếu không kiểm tra sức khoẻ định kỳ hay phát hiện một cách tình cờ, đa số người bệnh đều để bệnh ở giai đoạn muộn mới đến bệnh viện, việc chữa trị rất khó khăn vất vả mà chưa chắc đã thành công.

HPV và ung thư cổ tử cung

Nhiễm HPV là một tình trạng phổ biến ở phụ nữ.Người ta ước tính có đến 60-80% phụ nữ trong độ tuổi quan hệ tình dục đã từng bị nhiếm HPV. Thật may mắn là đa số đều có khả năng miễn dịch tự tạo ra kháng thể chống virus hiệu quả. Các cuộc nghiên cứu cho thấy, sau 12 tháng, 70% số người bị nhiễm HPV thời kỳ đầu tiên không còn bị nhiễm nữa. Và sau 24 tháng, chỉ còn 9% tiếp tục bị nhiễm HPV. Đây là những người hệ miễn dịch không có khả năng nên virus vẫn tồn tại và phát triển gây bệnh ung thư.

Tiến trình khiến một tế bào bình thường biến đổi thành ung thư được chia ra làm 4 giai đoạn chính:

Giai đoạn 1: Sau khi bị nhiễm HPV, một trong ba tình huống lâm sàng sẽ xảy ra, hoặc là virus chỉ thụ động (tức là chỉ có mặt trong tế bào nhưng không gây tác hại); hoặc là virus sẽ gây nên một vài bệnh liên quan đến cổ tử cung; hoặc virus sẽ tiến triển và làm hại tế bào gây tên tình trạng “tiền ung thư”.

Giai đoạn 2: Khoảng 10% phụ nữ bị nhiễm HPV (giai đoạn 1) trở thành tiền ung thư (phần lớn nhiễm HPV đến tiền ung thư kéo dài từ 5 đến 10 năm). Khoảng 1 phần 3 trường hợp trong giai đoạn này sẽ không phát triển thành ung thư, nhưng khoảng 12% sẽ phát triển thành ung thư chưa di căn. Đây là giai đoạn lý tưởng để nhận bệnh và ngăn ngừa bệnh trước khi tế bào phát triển thành ung thư.

Giai đoạn 3: Ung thư chưa/không di căn (carcinoma in-situ). Tế bào có dấu hiệu ung thư nhưng chỉ giới hạn trong cổ tử cung, điều trị có thể đem lại kết quả khả quan. Một số trường hợp ung thư cổ tử cung ở giai đoạn này cũng không phát triển thêm, và một số trường hợp thì bệnh tự nhiên biến mất!

Giai đoạn 4: Ung thư di căn, tế bào ung thư xâm lấn sang các cơ quan khác, và đây chính là giai đoạn nguy hiểm nhất của bệnh.

Không phải bệnh nhân nào cũng tiến triển từ giai đoạn 1 đến giai đoạn 4. Trong thực tế, có nhiều trường hợp ung thư ở giai đoạn 2 và 3 tự nhiên… dừng lại và không còn biểu hiện ung thư nữa. Ngay cả quá trình hình thành và phát triển ung thư thường biến chuyển với tốc độ khác nhau, tùy thuộc vào hệ thống miễn dịch có đủ mạnh hay không.

Và như đã nói, một số người nhiễm HPV có thể có khả năng tự tạo kháng thể chống loại virus này, nhưng vì không thể biết được ai có khả năng miễn dịch tự nhiên nên tất cả mọi người đều được khuyến cáo tiêm ngừa ung thư cổ tử cung, cũng như thực hiện các cuộc thăm khám, xét nghiệm thường quy để phát hiện sớm căn bệnh này.

Bác sĩ La Hằng, Bác sĩ CK Sản - Phụ Khoa

Phòng Khám Đa Khoa Quốc Tế Yersin

Tham khảo những bài viết liên quan:

1. Tôi Nên Làm Gì Để Phòng Ngừa Bệnh Ung Thư Cổ Tử Cung Và Các Bệnh Khác Do HPV Gây Ra?

2. HPV Và Ung Thư

3. Ngăn Ngừa Và Tầm Soát HPV

4. Quan Điểm Mới Về Chích Ngừa HPV

PHÒNG KHÁM ĐA KHOA QUỐC TẾ YERSIN

• Địa chỉ: Số 10 Trương Định, P. Võ Thị Sáu, Quận 3, TP. Hồ Chí Minh
• Điện thoại: 028 39 33 6688                  Hotline: 0903.800.551
• Email: info@yersinclinic.vn
• Website: www.yersinclinic.com