1. U Xơ Tử Cung là gì?

U Xơ Tử Cung là một khối u của tế bào cơ trơn tử cung, là một loại u lành tính thường thấy nhất của tử cung. Có khoảng 20% phụ nữ trên 35 tuổi có U Xơ Tử Cung. Phần lớn không có triệu chứng lâm sàng, chỉ tình cờ phát hiện khi đi khám phụ khoa. Bệnh diễn tiến chậm. Chỉ điều trị khi U Xơ Tử Cung có triệu chứng.

U Xơ Tử Cung có thể ở dưới niêm mạc, trong cơ tử cung, dưới thanh mạc, cũng có thể ở cổ tử cung hay trong dây chằng rộng. Có thể một hay nhiều khối gọi là đa nhân xơ tử cung.

2. Triệu chứng của U Xơ Tử Cung

Triệu chứng của U Xơ Tử Cung phụ thuộc vào vị trí nhiều hơn là kích thước của nó.

(Ảnh minh họa: Nguồn Internet)

Một số biểu hiện có thể gặp trong U Xơ Tử Cung là:

• Rối loạn kinh nguyệt: Rong kinh, rong huyết, cường kinh. Triệu chứng này hay gặp ở những u xơ dưới nội mạc hay u xơ trong cơ xâm lấn vào nội mạc. Đứng trước những triệu chứng này cần loại trừ các bệnh lí khác như: sót rau; Polyp lòng tử cung; Tăng sinh nội mạc tử cung hay bệnh lí khác của nội mạc tử cung.
• Triệu chứng chèn ép: Chỉ gặp khi u xơ quá to chèn ép các cơ quan lân cận. Chèn ép bàng quang gây tiểu khó, tiểu lắt nhắt hay bí tiểu. Chèn ép trực tràng gây táo bón. U xơ to đè vào tiểu khung gây trằn nặng hạ vị. Cần phân biệt với thai, khối u buồng trứng.
• Triệu chứng phúc mạc (đau, có phản ứng thành bụng, có cảm ứng phúc mạc): gặp khi U Xơ Tử Cung thoái hóa hoại tử. Cần phân biệt với thai ngoài tử cung, u nang buồng trứng xoắn, viêm phần phụ.
• Triệu chứng toàn thân: Nhợt nhạt thiếu máu do rong kinh, rong huyết kéo dài. Cần phân biệt với các bệnh lí nội khoa khác gây thiếu máu.

3. Chẩn đoán U Xơ Tử Cung

Chẩn đoán xác định dựa vào siêu âm. Hình ảnh siêu âm điển hình của U Xơ Tử Cung là một khối echo kém, đồng nhất, ranh giới rõ. Có nhiều trường hợp rất dễ nhầm giữa lạc nội mạc cơ tử cung (adenomyosis) với đa nhân xơ tử cung. Thường Adenomyosis có nhiều tổn thương, cấu trúc không đồng nhất, ranh giới không rõ, lâm sàng hay kèm đau bụng kinh nhiều và quan hệ đau. Đôi khi cần chỉ định MRI để giúp phân biệt.

Mục tiêu điều trị U Xơ Tử Cung là làm giảm nhẹ các triệu chứng (Rong kinh, rong huyết, đau…) và giảm kích thước khối u xơ.

Điều trị U Xơ Tử Cung có thể chỉ theo dõi khi u xơ không có triệu chứng, hoặc chỉ điều trị nội khoa hay phải can thiệp phẫu thuật, phải tắc động mạch tử cung.

a) Lựa chọn hướng điều trị tùy vào từng người bệnh dựa trên các yếu tố sau:

• Kích thước và vị trí khối U Xơ Tử Cung
• Triệu chứng kèm theo (chảy máu, đau, chèn ép, vô sinh)
• Tình trạng mãn kinh
• Nguyện vọng của người bệnh (Sự thuận lợi, giá thành, mong muốn bảo tồn tử cung, tác dụng phụ)

b) Chỉ định phẫu thuật khi có một trong các yếu tố sau:

U Xơ Tử Cung to, thời gian >12 tuần, có triệu chứng

• Xuất huyết tử cung bất thường và điều trị nội thất bại
• Có biến chứng (chèn ép bàng quang, niệu quản)
• UXTC to nhanh nhất là sau mãn kinh
• Kết hợp với các bệnh lí khác: K cổ tử cung; K nội mạc tử cung; Tăng sinh nội mạc tử cung không điển hình; Sa sinh dục.
• Vô sinh; Sảy thai liên tiếp
• Khối u vùng hạ vị không phân biệt được với khối u buồng trứng

Phẫu thuật có thể bóc u xơ bảo tồn tử cung hay cắt tử cung tùy thuộc vào tình trạng bệnh lý và nguyện vọng của người bệnh.

c) Tắc động mạch tử cung chỉ định cho những trường hợp sau:

• U Xơ Tử Cung to, 12-16 tuần (Siêu âm tối đa 3 nhân xơ)
• Có chống chỉ định gây mê toàn thân
• Nhân xơ tái phát sau phẫu thuật bóc nhân xơ
• Muốn giữ lại tử cung
• Bệnh nhân từ chối phẫu thuật

4) Nguyên nhân U Xơ Tử Cung:

Nguyên nhân của U Xơ Tử Cung không được biết chính xác. Hiện không có giả thuyết nào nói rằng phụ nữ không hoặc ít hoạt động tình dục dễ bị U Xơ Tử Cung. Người ta nhận thấy U Xơ Tử Cung hay gặp ở phụ nữ có cơ địa cường estrogen và sự phát triển của U Xơ Tử Cung có liên quan đến nồng độ estrogen trong máu.

Vì vậy một câu hỏi đặt ra là: Người có U Xơ Tử Cung có nên dùng đậu nành và các thực phẩm chế biến từ đậu nành không vì trong đậu nành có nhiều phytoestrogen có tác dụng tương tự estrogen nữ ?

Ta thấy đậu nành là một thực phẩm phổ biến, rẻ tiền, và nhiều hữu dụng trong ẩm thực của người Việt. Hiện nay đã có nhiều nghiên cứu về công dụng của đậu nành.

PGS TS Lê Bạch Mai (Phó viện trưởng Viện dinh dưỡng quốc gia Việt Nam) đã nói đậu nành đặc biệt tốt cho tim mạch, hỗ trợ ngăn ngừa bệnh loãng xương và một số bệnh ung thư (vú, dạ dày, tiền liệt tuyến). Các phytoestrogen trong đậu nành tồn tại dưới dạng liên hợp rất khó hấp thu và có hoạt tính sinh học thấp; Phytoestrogen thì không thể giống 100% estrogen trong cơ thể của người phụ nữ, chưa kể khi vào cơ thể sẽ được chuyển hóa biến đổi cấu trúc phân tử, hiệu quả trúng đích sẽ không cao.

Mặt khác, hiện nay chưa có nghiên cứu nào nói về liên quan giữa đậu nành và U Xơ Tử Cung: Sử dụng đậu nành với lượng bao nhiêu mỗi ngày và trong thời gian bao lâu sẽ gây U Xơ Tử Cung hay làm U Xơ Tử Cung phát triển gây hại. Vì vậy, thiết nghĩ người có U Xơ Tử Cung không có lí do gì phải từ chối một thực phẩm nhiều lợi ích như đậu nành. Chỉ khuyên người có U Xơ Tử Cung không nên dùng đậu nành quá nhiều mỗi ngày (Uống sữa đậu nành thay nước, ăn các chế phẩm đậu nành liên tục) thì có thể sẽ ảnh hưởng lên khối u.

Ngoài đậu nành, người U Xơ Tử Cung cũng nên hạn chế một số thực phẩm khác giàu tính estrogen như tỏi, hạt lanh (hàm lượng phytoestrogen rất cao), hạt mè, hạt hướng dương, hạt điều, hạt lạc.

5) Lời khuyên dành cho chị em phụ nữ

(Ảnh minh họa: Nguồn Internet)

Vì nguyên nhân U Xơ Tử Cung chưa rõ ràng nên khó mà có biện pháp phòng ngừa U Xơ Tử Cung cụ thể và chính xác. Lời khuyên chung cho các chị em phụ nữ là:

• Nên khám phụ khoa định kì mỗi 06 tháng để phát hiện sớm U Xơ Tử Cung
• Cân bằng cuộc sống, tránh căng thẳng, tập thể dục đều đặn, ngủ đủ giấc, ăn đủ chất, nhiều rau xanh trái cây tươi, uống đủ nước để giúp cân bằng chuyển hóa cơ thể, cân bằng nội tiết cơ thể, tránh thừa cân béo phì.

Trưởng Sản - Phụ Khoa, Bác sĩ Trần Thị Anh Lan

Phòng Khám Đa Khoa Quốc Tế Yersin

Tham khảo những bài viết liên quan:

1. Tôi Nên Làm Gì Để Phòng Ngừa Bệnh Ung Thư Cổ Tử Cung Và Các Bệnh Khác Do HPV Gây Ra?

2. HPV Và Ung Thư

3. Tôi Nên Làm Gì Để Bảo Vệ Con Gái Mình Không Bị Ung Thư Cổ Tử Cung Và Các Bệnh Khác Do HPV Gây Ra?

4. Ngăn Ngừa Và Tầm Soát HPV

5. Quan Điểm Mới Về Chích Ngừa HPV

6. Vài Nét Về U Xơ Tử Cung

PHÒNG KHÁM ĐA KHOA QUỐC TẾ YERSIN

• Địa chỉ: Số 10 Trương Định, P. Võ Thị Sáu, Quận 3, TP. Hồ Chí Minh
• Điện thoại: 028 39 33 6688                  Hotline: 0903.800.551
• Email: info@yersinclinic.vn
• Website: www.yersinclinic.com