Nhiều nghiên cứu cho rằng đái tháo đường có thể dẫn đến các nguy cơ bệnh tim mạch, đột qụy và suy thận. Một lối sống lành mạnh kết hợp với phác đồ điều trị Insulin sẽ giảm thiểu được các nguy cơ này.

Đột qụy là gì?

Đột qụy xảy ra khi một trong các mạch máu vận chuyển oxy đến não bị tổn thương hoặc tắc nghẽn. Nếu tuần hoàn não bị gián đoạn trên 3-4 phút thì một phần của não sẽ bắt đầu bị chết.

Có 2 dạng đột qụy:

• Xuất huyết não nguyên nhân là do vỡ động mạch.
• Thiếu máu não nguyên nhân là do động mạch bị tắc nghẽn.

Đái tháo đường cũng làm cơ thể đáp ứng với đột qụy khó khăn hơn. Thông thường, khi một nhánh mạch máu bị chặn thì các động mạch khác sẽ giúp thay thế cung cấp oxy một phần. Tuy nhiên, khi bị đái tháo đường, hầu như mọi mạch máu đều bị xơ vữa và hẹp, nói cách khác là bệnh xơ vữa động mạch. Điều này làm máu khó lưu thông đến não.

Nguyên nhân

Cao huyết áp là yếu tố nguy cơ hàng đầu gây đột qụy. Vài yếu tố khác cũng gây đột qụy như hút thuốc, mỡ máu cao (mỡ xấu LDL cao).

Triệu chứng

Đột qụy là trường hợp cấp cứu cho dù người bệnh có đái tháo đường hay không. Nếu bản thân hay những người xung quanh có các triệu chứng sau, hãy gọi ngay cấp cứu.

• Bất chợt bị tê hoặc yếu ở vùng mặt, cánh tay hoặc chân (nhất là xuất hiện ở 1 bên cơ thể).
• Nói khó khăn, từ ngữ khó hiểu hoặc câu đơn giản.
• Thị lực giảm ở 1 bên hoặc cả 2 mắt.
• Đột nhiên nuốt khó khăn.
• Chóng mặt, mất thăng bằng hoặc mất phối hợp tay chân.
• Bất tỉnh nhất thời.
• Đột nhiên mất cử động tay chân.
• Bất ngờ bị đau đầu dữ dội không rõ nguyên nhân.

Điều trị

Phác đồ điều trị thiếu máu não là dùng thuốc làm tan máu đông (gọi là tPA). Thuốc này nên được dùng sớm trong 3 giờ đầu sau khởi phát triệu chứng đột qụy. Thuốc có tác dụng làm tan huyết khối đang bám trên thành động mạch và khôi phục tuần hoàn máu đến mô não. Tuy nhiên, thuốc này không phải dùng được cho tất cả các trường hợp thiếu máu não, nhất là các trường hợp mới trãi qua cuộc đại phẫu trong vòng 2 tuần hoặc có chấn thương đầu thời gian gần đây.

Một số thuốc thế hệ mới cũng có tác dụng ngăn chặn và thậm chí phục hồi thương tổn ở não nếu được sử dụng ngay sau đột qụy. Vài phương pháp điều trị khác như phẫu thuật động mạch cảnh để bóc tách mảng bám bên trong thành mạch. Động mạch cảnh là mạch máu lớn cung cấp nhiều máu cho não. Một phương pháp điều trị khác là nong và đặt stent mạch cảnh. Bác sĩ sẽ đặt một dụng cụ vào trong động mạch cảnh nhằm nong rộng lòng mạch. Phương pháp này có thể không đạt được hiệu quả nếu thực hiện trên bệnh nhân bị đái tháo đường.

Có vài phương pháp loại bỏ huyết khối khỏi não khác. FDA đã duyệt Merci Retrieval System và the Penumbra System cho một số ca cụ thể. Các thiết bị này có khả năng loại huyết khối sau đột qụy.

Ngăn ngừa đột qụy

Với người đái tháo đường, nếu có nghi ngờ các động mạch bị xơ chai, sẽ được yêu cầu thay đổi chế độ ăn và tập luyện đồng thời kết hợp với thuốc nhằm ngăn chặn tắc nghẽn dẫn đến đột quỵ. Một số cách khác cũng giúp giảm nguy cơ đột qụy như:

• Không hút thuốc
• Kiểm soát đường huyết
• Giữ cân nặng phù hợp
• Tập thể dục thường xuyên
• Kiểm soát cholesterol, đặc biệt là mỡ xấu LDL nên được giữ dưới mức 100mg/dl. Có thể bác sĩ sẽ yêu cầu thay đổi chế độ ăn để giảm nồng độ các chỉ số mỡ máu.
• Hạn chế bia rượu. Theo hướng dẫn thì nữ không uống quá 1 ly trong ngày và nam không quá 2 ly trong ngày.
• Kiểm soát huyết áp. Nếu huyết áp cao, bác sĩ sẽ tư vấn thêm.
• Tuân thủ phác đồ điều trị.
• Uống aspirin mỗi ngày nếu có chỉ định của bác sĩ. Để ngăn ngừa bệnh tim mạch, một số bệnh nhân đái tháo đường tốt hơn nên dùng aspirin từ liều thấp (81 mg - 325 mg) mỗi ngày.

Nhóm Biên Dịch Y Khoa, Phòng Khám Đa Khoa Quốc Tế Yersin

Nguồn WebMD

(Bản quyền các bài dịch thuộc về các dịch giả và yersinclinic.com. Mọi hành vi đăng lại, trích dẫn phải ghi rõ nguồn yersinclinic.com)

Tham khảo những bài viết liên quan: 

1. Đau Nửa Đầu Và Đột Quỵ

2. Chuyện Xảy Ra Khi Đột Quỵ

3. Nguy Cơ Ung Thư Sau Đột Quỵ

4. 9/10 Các Trường Hợp Đột Qụy Có Thể Ngăn Ngừa Được

5. Nấc Cục Cảnh Báo Nguy Cơ Đột Quỵ Ở Phụ Nữ

6. Ô Nhiễm Là Nguyên Nhân Hàng Đầu Gây Đột Quỵ

7. Sống Khỏe Để Ngăn Ngừa Đột Qụy

8. Đột Quỵ Thoáng Qua, Chớ Nên Coi Thường

9. Đột Quỵ, Căn Bệnh Nguy Hiểm Không Phải Chỉ Ở Người Lớn Tuổi

10. Đột Quỵ - Để "Hung Thần" Không Ghé Thăm

11. Khám Đột Quỵ Ở Phòng Khám Đa Khoa Quốc Tế Yersin

PHÒNG KHÁM ĐA KHOA QUỐC TẾ YERSIN

• Địa chỉ: Số 10 Trương Định, P. Võ Thị Sáu, Quận 3, TP. Hồ Chí Minh
• Điện thoại: 028 39 33 6688                  Hotline: 0903.800.551
• Email: info@yersinclinic.com
• Website: www.yersinclinic.com